De kop van Arij

Genealogie is goeddeels gebaseerd op papieren, op documenten die vaak digitaal tot ons komen. Doopregisters, aktes van de burgerlijke stand, bevolkingsregisters, trouwboekjes, huwelijkse bijlagen enz. enz. Ik noem dat voor het gemak maar even de twee-dimensionale zaken. Voorwerpen, 3D dus, komen een stuk minder vaak voor. De oorzaak ligt voor een goed deel in de kwetsbaarheid van zulke zaken. Een akte die op de grond valt, is nog steeds een akte. Een glas dat het zelfde lot beschoren is, ligt in scherven. Brand, overstroming en andere alles verwoestende "natuurlijke ellende" laat ik maar even buiten beschouwing.

De genoemde omstandigheden zijn er voor een belangrijk deel debet aan dat genealogen meestal goed in de papieren zitten (letterlijk) en veel minder goed in voorwerpen die aantoonbaar aan voorouders hebben toebehoord. Indien dat wel zo is, dan worden die voorwerpen gekoesterd en worden ze, zelfs wanneer ze afkomstig zijn van hele verre familieleden, gekoesterd alsof het de familiejuwelen betreft. En dat is natuurlijk terecht wat dat zijn het ook, tastbare herinneringen aan voorouders. Zaken die ze waarschijnlijk in handen hebben gehad. En da's toch bijzonder.

Vaak is het lastig aan te tonen dat voorwerpen echt van een bepaalde voorouder zijn geweest. Familieverhalen over erfstukken en een aantoonbaar oud voorwerp geven vaak een plausibele aanwijzing dat iets van iemand geweest is, maar zeker is dat zelden. Tenzij een sieraad bv. in een boedel beschreven is of het is afgebeeld op een oude foto of schilderij. Dan mag je dat best als "bewijs" zien.

Er is echter een omstandigheid die nog meer zekerheid geeft over het oorspronkelijk eigendom van een voorouder . Dat is wanneer zijn of haar naam op het voorwerp is aangebracht. En zo'n voorwerp wil ik hier laten zien. Het is een zogenaamd geboortekopje. Het is vandaag op de kop af (no pun intended) 64.036 dagen oud en heeft toebehoord aan Arij Barendregt.

De tekst op het kopje (met bijbehorende schotel) luidt:

Arij Barendregt .AZ Geboren op Donderdag 12 Mei 1836

De kop en schotel verkeren nog in zeer redelijke staat. Het oortje is helaas niet meer en in het glazuur van de schotel zijn een paar haarscheurtjes zichtbaar. Het geheel heeft geen fabrieksmerk. De tekst is wel duidelijk. De afkorting 'AZ' wordt duidelijk wanneer je weet dat Arij's vader Adam heette. De afkorting betekent dus 'Adamszoon'. Tot zover het voorwerp maar wie was Arij?

Arij was de opa van mijn oma van moeders zijde, mijn betover-grootvader dus. Hij is geboren op het toenmalige eiland Rozenburg, aan de noordkant begrensd door de Nieuwe Waterweg en aan de andere kant door het Brielse meer. Na de oorlog is het eiland geleidelijk opgegaan in het Rotterdamse havenlandschap, met name het Botlekgebied en Europoort. Het dorp bestaat nog steeds en is nu deel van de gemeente Rotterdam. Het eiland genoot enige bekendheid door de aanwezigheid van het 900 hectare metende natuurreservaat De Beer. Daar zijn er nu nog welgeteld 12 van over. Met veel gevoel voor verhoudingen heet het reservaat nu de Kleine Beer.

Van mijn oma, Antje Doelman, weet ik wel dat Arij met vrouw en 4 kinderen op een boerderij op Rozenburg woonde. Althans, dat ver-telde ze altijd. Het merkwaardige is dat ik er nu pas achter kom dat Arij geen 4 maar 7 kinderen had! Vreemd idee hoor, dat ik nu meer weet dan oma ooit heeft geweten. Merkwaardig is dat trouwens niet want die 3 "onbekende" kinderen zijn allemaal overleden voordat oma in 1892 werd geboren. Omdat ook haar moeder, één van die 7, al in 1901 is overleden, heeft die dat kennelijk nooit aan mijn oma kunnen vertellen.

Al die kinderen heb ik digitaal gevonden in het Streekarchief Voorne-Putten en Rozenburg. Maar daar moet ik ook nog een keer echt naar toe. Want hoewel op het kopje staat dat Arij op 12 mei 1836 is geboren, moet dat volgens het archief 11 mei zijn. Ergens klopt er dus iets niet helemaal. Zal wel een tikfoutje zijn. Vader en moeder hebben het meestal in dit opzicht wel bij het rechte eind.

Hieronder een stamreeks die begint bij de vader van Arij.

Adam Barendregt (ca 1794-1864) x Jakoba Kleijwegt (ca 1805-?)

Arij Barendregt (1836-1911) x Meinsje Qualm (ca 1839-1894)

Huibertje Aartje Barendregt (1867-1901) x Pieter Doelman (1864-1942)

Antje Doelman (1892-1984) x Gerardus Theodorus de Langen (1888-1967)

Johanna Huberta de Langen (1917-heden) x Johannes Cornelis Miebies (1914-1945)

Peter André Theodoor Miebies (1944-heden) x Adriana Orie (1943-heden)

Het bovenstaande suggereert misschien dat dit de weg is die deze kop en schotel door de tijd heen hebben afgelegd, maar dat is niet zo. Ik heb het stel gekregen van een nicht van mijn moeder, Louise (Loekie) Huberta Doelman. Ik zal er goed voor zorgen!