Workday Wednesday - Grandads at work

Voor de Nederlandse tekst, zie na de Engelse tekst.
Two of my wife's grandfathers were blue collar workers. When they grew up around 1900, any education beyond grammar school was reserved for the happy few. To the best of my knowledge they were happy but in no way part of the few.
Her maternal grandfather was Homme Venema born in Muntendam (Gr.) on Christmas Day 1889. His ancestors were farmers and artisans. Whether he also worked the land during his youth, I don't know. But I do know he worked in a coarse forge/machine factory and at Holtman's shipyard. The shipyard was in Stadskanaal (Gr.), the machine factory possibly as well.
After moving to The Hague he was a copper smith in the business of his brother in law. Also he worked for a steel(?) company named Mudde.
Homme's working life spanned some 55 years! So when he stopped working, he had every right to say: let's call it a day.

Homme Venema (1889-1965) stands to the right of the gentleman with
the waistcoat, the folded arms and the driver's cap.
The text on the sign says: Coarse Forge - Machine & Winches Factory

The other grandfather, Nicolaas Orie (Loosduinen (ZH), November 1, 1897) started as an electrician and with that he copied his father's profession. But unlike his father, who was a civil servant with the municipal electricity company of The Hague (GEB), he started his own business. Later he began a bicycle shop. A large part of his working life must have been spent on managing his family. He had 14 children. Obviously his wife, Adriana van Asten, played an important part here but still...

Nicolaas Orie (1897-1977) after his retirement busy manufacturing an operational miniature steam engine for one of his many grandsons. 

Nicolaas was also a meritorious painter with an enormous production. We could do him no greater pleasure than presenting him a piece of prestressed linen. Although he never made any money with painting, I'm sure it was his favorite pass time.

Fishing boats on the beach by Nicolaas Orie

In case you wonder whether my wife has inherited any of the technical capabilities of both her grandfathers, the answer is yes. She says.

Samenvatting
Twee grootvaders van mijn vrouw waren handwerkslieden. In de tijd dat zij opgroeiden, rond de vorige eeuwwisseling, was doorstuderen na de lagere school alleen voor de welgestelden weggelegd.
Haar grootvader van moeder's zijde was Homme Venema (Muntendam (Gr.), 25-12-1889). Zijn voorouders waren boeren en ambachtslieden. Ik weet niet of hij in zijn jeugd ook op het land heeft gewerkt maar zeker wel in een grofsmederij annex machine & lierenfabriek en bij de scheepswerf van Holman in Stadskanaal (op de hoek van de Brugkade en de Hoofdkade). Mogelijk was de smederij ook in Stadskanaal gevestigd. Na verhuizing naar Den Haag werkte hij als koperslager bij zijn zwager (Henderikus Klopstra) in de Scheeperstraat 157. Daarna ook nog bij een staal(?)bedrijf genaamd Mudde.
Zijn werkzame leven overspande een periode van ongeveer 55 jaar! Kom daar vandaag de dag nog eens om. Hoewel, je weet maar nooit wat de toekomst nog in petto heeft...
De andere grootvader is Nicolaas Orie, geboren op 1-11-1897 in het toen nog een zelfstandig dorp zijnde Loosduinen. Net zoals zijn vader, werd hij electricien. Alleen begon hij voor zichzelf terwijl zijn vader in dienst was van het GEB, het Gemeentelijk Electrisch Bedrijf van Den Haag. Later zou hij ook nog een fietsenwinkel beginnen. Hij moet ook nog wel de nodige tijd besteed hebben aan het opvoeden van zijn 14 kinderen. Het moge duidelijk zijn dat zijn vrouw, Adriana van Asten, daar ook een belangrijke rol in speelde.
Nicolaas was ook een verdienstelijk schilder met een enorme productie. Wij konden hem geen groter plezier doen dan hem een spieraam kado te geven. Hoewel hij er nooit geld mee heeft verdiend, ben ik er van overtuigd dat het tot zijn favoriete werkzaamheden behoorde.
Mocht u zich soms afvragen of de technische genen van haar opa's bij mijn vrouw terecht zijn gekomen, dan is het antwoord: ja. Dat zegt ze tenminste.

Vandaag ... (4)

Vandaag zou mijn schoonmoeder, Trijntje Sibbeltje Orie-Venema, 92 jaar geworden zijn. Dat heeft ze helaas niet gehaald. Op een paar weken na, is ze 87 geworden.
Truus, want zo werd zij genoemd sinds de familie in Den Haag woonde, was de vierde dochter en het vijfde kind van Ietje Klopstra (1892-1983) en Homme Venema (1889-1965). Ze is geboren op 5 maart 1920 in het Groningse Onstwedde. Het tragische was dat voor haar geboorte al vier kinderen overleden waren en wel in 1914, 1917, 1918 en 1919. Het kind dat in 1918 overleed, ook Trijntje Sibbeltje geheten, overleed als gevolg van de 'Spaansche' ziekte/griep. Die ziekte, die als pandemie de geschiedenis is ingegaan, heeft vanaf ongeveer augustus 1918 in Oost-Groningen ongeveer 10% van de bevolking het leven gekost! 
In totaal zijn er drie kinderen geweest met de namen Trijntje Sibbeltje. Trijntje was een vernoeming naar grootmoeder van vaders kant, Trijntje Knip (ca. 1868-1936). Sibbeltje was afkomstig van haar grootmoeder van moeders kant, Sibbeldina Schokker (1864-1895).

Trijntje, ong. 3 jaar oud

Waarschijnlijk kort na de geboorte van haar jongste broertje Mattheus Rutgert op 17 februari 1922, verhuisde het gezin van Onstwedde naar de Brugkade op Stadskanaal. 

Het gezin Venema-Klopstra woonde in het eerste huis rechts.
Het staat er nog steeds, het water is inmiddels gedempt.

De vader van Trijntje werkte als metaalarbeider om de hoek bij scheepswerf Holtman aan de Hoofdkade. Het bedrijf bestaat nog en is nu een jachtwerf.
Goed een jaar voor het vertrek naar Den Haag, veroorzaakt door de slechte arbeidsomstandigheden in Oost-Groningen, werd onderstaande foto van het gezin Venema-Klopstra gemaakt.

De foto is gemaakt op 8-10-1933. V.l.n.r. Vader Homme,
 zoon Mattheus, Trijntje en  moeder Ietje. In die tijd was het
inkleuren van foto's gebruikelijk.

Rond december 1934 verhuisde men naar Den Haag, naar de Cillierstraat in de Paul Krugerbuurt. Dat moet een cultuurschok zijn geweest, van het platteland van Oost-Groningen naar een volksbuurt in Den Haag. Daar kon Homme komen werken bij zijn zwager, Henderikus Klopstra (1890-1968) die een koperslagerij had. (De familienaam Klopstra was dus zeer toepasselijk :-) Maar in ernst, namen die eindigen op -stra zijn vaak terug te voeren op aardrijkskundige namen of topografische begrippen.)
In de jaren kort voor de 2e wereldoorlog ontmoette Truus haar Henk. Onderstaande foto is genomen in hun verkeringstijd. Het is helaas geen kleurenfoto anders zou haar opvallende rode haar nog beter tot z'n recht gekomen zijn. 

Truus Venema en Henk Orie tijdens hun
verkeringstijd in een Haags park, ca. 1939.

Truus en Henk trouwden op 28-10-1942 in Den Haag en kregen twee kinderen, Jeanne nog tijdens de oorlog en Homme ruim een jaar daarna. Terwijl Henk lange tijd letterlijk dag en nacht werkte bestierde Truus het gezin en het huishouden. Haar gastvrijheid was welhaast spreekwoordelijk, iedereen kon altijd blijven eten. In die tijd was het nog niet zo gebruikelijk om uitgebreid met vakantie te gaan maar dagjes uit, dat werd wel gedaan. Op de foto hieronder staat Truus met kinderen en ouders op weg naar Madurodam.

Op weg naar het in juni 1952 geopende Madurodam.
Op de achtergrond het toenmalige en inmiddels afgebouwde KLM-hoofdkantoor aan de Haagse Plesmanweg.

Hoewel ik dat natuurlijk nog niet wist, maakte ik in 1958 kennis met mijn a.s. schoonmoeder. Van het begin af aan hebben we het goed met elkaar kunnen vinden. Klassieke moppen over schoonmoeders zijn aan mij niet besteed. (Wat is het voordeel van een Japanse echtgenote? Dan woont je schoonmoeder in Tokyo. Huhu, wat een humor.) Als je niet beter wist dat ze uit Groningen kwam, dan zou je haar voor een Bourgondische verslijten. Gezelligheid, zorgzaamheid, alles voor een ander over hebben, het stond allemaal hoog bij haar in het vaandel. Kortom, een vrouw die ik in mijn hart draag, nu en voor altijd!

Truus Orie-Venema 1920-2007

Alle hiervoor genoemde personen staan gerangschikt in onderstaand geneagram.