Samengestelde familienamen/combined last names

Please scroll down for the English text.

Vanaf 2024 zal het in Nederland mogelijk zijn om pasgeborenen een nog andere familienaam te geven dan nu al mogelijk is. Misschien leeft u nog in de veronderstelling dat kinderen altijd de naam van de juridische vader krijgen. Maar dat is sinds 1998 al niet meer de enige mogelijkheid. Vanaf dan is het al mogelijk kinderen ook de naam van de juridische moeder te geven. Het is wel zo dat de keuze gemaakt voor het eerste kind, ook geldt voor alle kinderen daarna. Vanaf 2024 worden de mogelijkheden verder uitgebreid. Dan kunnen de kinderen ook de familienamen van beide ouders krijgen in een door de ouders te kiezen volgorde. Dat wordt een samengestelde familienaam genoemd. Schematisch gezien ziet de naamgevingsgeschiedenis voor de kinderen van een echtpaar Miebies-Orie er als volgt uit.

Maar daarmee is het verhaal nog niet af. Want op zeker moment zullen kinderen met zo'n samengestelde familienaam gaan trouwen en op hun beurt weer kinderen krijgen. Dan kunnen de trotse ouders van het echtpaar Jansen-de Jong Molenaar kiezen uit zeven mogelijkheden.

Daaruit kunt u dan opmaken dat een samengestelde naam niet in z'n geheel mag worden doorgegeven. 'De Jong Molenaar' ziet u dus niet in het rechter rijtje staan. Overigens komt er tussen die samengestelde namen nooit een streepje/koppelteken (-) te staan. Dat streepje komt (alleen?) voor bij echtparen  zoals Hendriks-de Groot. 

Ook met hoofdletters in samengestelde namen kan nog gespeeld worden. 'De Boer' mag maar ook 'De boer'.

Het eerder genoemde rechter rijtje wordt nog wat langer wanneer beide ouders een samengestelde naam hebben. Voor het echtpaar Orie Miebies-Molenaar Jansen ontstaan dan de volgende twaalf mogelijkheden.

Je zou haast medelijden met al die arme ouders krijgen die een weloverwogen keuze moeten maken. En dan is er nog de zenuwachtige vader die voor de eerste keer een kind bij de burgerlijke stand moet aangeven. Je kunt er op wachten dat een keer per ongeluk, of onder invloed van een feestelijke dronk, de verkeerde combinatie wordt aangegeven.

Waar komt zo'n wetswijziging nou toch vandaan? Het Min. van Justitie en Veiligheid, dat gaat over dit onderwerp, zegt dat ze in 2020 een "publiekspeiling" (dat is kennelijk iets anders dan een onderzoek) hebben gedaan en dat 32% van de ondervraagden hiervoor was. Ik heb naar die peiling gezocht maar helaas. Toch zou ik die wel eens willen zien. Je kunt zoiets natuurlijk op verschillende manieren inrichten, ook op een zodanige manier dat een gewenste uitkomst voor de hand ligt. Leading questions behoren tot een bekende taktiek om bij een bepaalde uitkomst te komen. Vindt u ook niet dat ... Je maakt mij niet wijs dat 32% van de Nederlandse bevolking op een lijstje van twaalf gewenste mogelijkheden zou zijn gekomen. Alleen al wanneer men mensen confronteert met een dergelijke vragenlijst, ontstaat er al sturing in een bepaalde richting. Maar spontaan dit soort wensen hebben, dat is voorbehouden aan een kleine groep gedrevenen.

Sommige namen lijken op een samengestelde naam maar zijn het niet. Oude boerderijnamen zoals Klein Wassink en Groot Obbink behoren daartoe maar die namen zijn ondeelbaar. Het wordt pas gecompliceerd als mijnheer Klein trouwt met mevrouw Wassink want die namen bestaan ook individueel. Een kind uit die relatie kan dan Klein Wassink heten, een samengestelde naam. En zie dan maar eens het verschil te zien met een kind Klein Wassink uit de relatie Groot Obbink-Klein Wassink, een kind vernoemd naar de moeder. De Ver. Ned. Gemeenten heeft hier ook al opmerkingen over gemaakt.

Uit bovenstaande wordt wel duidelijk dat genealogen en genealogische verenigingen, zoals het NGV, zich (bewust?) weinig gelegen hebben laten liggen aan de mogelijkheid om het ontwerp van deze wet van hun zienswijze te voorzien. Jammer, want het wordt er bepaald niet overzichtelijker op. Het CBG-argument dat een familienaam, samengesteld of niet, een familienaam is die je altijd in een persoonslijst of geboorteakte kunt natrekken, is een argumentatie die in ieder geval de komende 100 jaar (privacywetgeving) wat minder hout snijdt.

Hispanic last (double) names

Combined last names

In many countries, children may be named after their legitimate father, mother, or both (in either sequence). So far this has been different in The Netherlands. Until 1998 children were named automatically after their fathers. From that time parents could choose between either the last name of the father or the mother. Obviously, the choice made for their first child would also be valid for all his/her siblings. Effective next year, children may be named after their father, mother, or a combination of both. I don't know what the situation is in other countries but as a consequence of this new law, parents will have to make a choice from a maximum of twelve name combinations.

Suppose both parents have a combined name, then the following possibilities emerge.

As you can see naming the kids solely after the father or mother with a combined name, is not possible.

In any case, investigating e.g. the Harris lineage becomes more challenging if you have to start from a proband named Prince Smith. But maybe I suffer from cold feet; I stand to be comforted.

Update Oct. 29, 2023

All these new last name combinations become possible in The Netherlands effective January 1 next year. So when I saw the birth notification below in yesterday's newspaper NRC, I was a little surprised. 

Clearly, the family names of both parents have been given to this new citizen. Under the new law, there should be no hyphen between Grinwis and Tierie. So the parents also adhered to that part of the law.

But my surprise remains. I wonder whether the officer of the civil registry is permitted to accept these names already.